.jpg)
Het nieuwe kabinet krijgt geen aparte minister voor Digitale Zaken, ondanks diverse aanbevelingen van cyberspecialisten en mensenrechtenorganisaties. Net als bij het kabinet Rutte IV zal er wel een staatssecretaris voor digitalisering zijn in het kabinet Schoof. Hoewel een minister voor Digitale Zaken op het eerste gezicht een logische stap lijkt, gezien de aanwezigheid van deze minister in de ministerraad en de invloed op wetsvoorstellen met een ICT-component, zijn er verschillende redenen waarom dit niet de juiste oplossing is.
Beperkte invloed
Ten eerste heeft een minister ‘voor’ Digitale Zaken niet de staatsrechtelijke bevoegdheden die een minister ‘van’ Digitale Zaken wel heeft, waardoor digitale zaken nog steeds niet Chefsache zijn en de minister beperkte invloed heeft op cruciale beslissingen. ICT-projecten zijn nauw verbonden met veranderende wet- en regelgeving. Het is essentieel dat de vakminister ook de verantwoordelijkheid neemt voor ICT. De invoering van wet- en regelgeving is immers afhankelijk van de ICT, en vice versa. Deze verbondenheid mag niet worden genegeerd.
Als alle digitaliseringsverantwoordelijkheid bij één minister ligt, kan dit leiden tot onduidelijkheid over verantwoordelijkheden, wat projectrealisatie kan hinderen en bestuurlijke inertie bevordert. Het is belangrijk dat vakministers verantwoordelijk blijven en nemen voor de uitvoerbaarheid van wetgeving en de bijbehorende ICT-projecten.
Geef ICT-experts erkenning
In plaats van voor een minister voor Digitale Zaken, pleit ik voor een brede aanpak waarbij kennis en verantwoordelijkheid over digitalisering worden gedeeld. Bestuurders dienen meer inzicht te krijgen in ICT door middel van bijscholing, seminars en advies, waardoor een levenslang leerproces de norm wordt en zij volwaardige gesprekspartners kunnen zijn voor ICT-adviseurs.
ICT-experts verdienen serieuze erkenning vanwege hun vaak cruciale rol bij het oplossen van complexe problemen. Bestuurders en Kamerleden dienen hun adviezen serieus te nemen en kritisch te bevragen voor optimale oplossingen. De huidige thematische indeling van ministeries bemoeilijkt het vinden van geïntegreerde oplossingen voor complexe vraagstukken. Een herstructurering, waarbij ministeries verantwoordelijk zijn voor verschillende waardestromen, zoals kinderopvang of wegen, zou een holistische aanpak van problemen bevorderen.
Nieuwe wetgeving moet worden beoordeeld op digitalisering en uitvoerbaarheid door een onafhankelijke ‘Rijksbouwmeester voor ICT-projecten’. Deze onafhankelijke architect waarborgt de kwaliteit van ICT-oplossingen door behoeften en mogelijkheden te coördineren en tijdens de uitvoering voortdurend de kwaliteit te bewaken.
Op naar een geïntegreerde aanpak
Het aanstellen van een Minister voor Digitale Zaken is niet de oplossing voor onze complexe uitdagingen. Wat we nodig hebben, is een geïntegreerde aanpak waarbij bestuurders meer kennis opdoen over digitalisering, ICT-experts serieus worden genomen, en ministeriële verantwoordelijkheid wordt belegd bij waardestromen. Daarnaast is het essentieel om een onafhankelijke architect voor ICT-projecten te benoemen om de kwaliteit van overheids-ICT te waarborgen. Als we nu toch een Minister voor Digitale Zaken zouden aanstellen, moet het een Minister ‘van’ Digitale Zaken zijn, met de macht om effectief beleid te voeren.
-/-
BRON/SOURCES via Ibestuur